Genderview

In deze rubriek brengt Historica een onderzoeker voor het voetlicht die vanuit haar of zijn discipline reflecteert op de (mogelijke) meerwaarde om te werken vanuit een genderperspectief. Op die manier willen Historica en de VVG actief het wetenschappelijke én publieke debat rond genderonderzoek stimuleren.

Helen en verzoeken doe je samen

Roline Redmond won De Brusseprijs voor het beste journalistieke boek van 2022 met het boek De Doorsons, waarin zij de zoektocht naar haar slavenvoorouders in Suriname beschrijft. Zij is cultureel antropoloog en schrijver. Redmond studeerde ook Spaans, Tekstwetenschap en Journalistiek aan de Universiteit van Utrecht. In 1981 studeerde zij af op het onderwerp Zwarte mensen in kinderboeken. Haar proefschrift uit 1993 is een literair-culturele analyse van Astrid Roemers roman Over de gekte van een vrouw. Op 7 maart 2023 gaf Roline Redmond de Aletta Jacobslezing getiteld ‘Voormoeders’ in Groningen. Greetje Bijl ging met haar in gesprek.

Vaderlandse geschiedenis creëert 'witte onschuld'

Gloria Wekker is emerita hoogleraar Gender en Etniciteit aan de faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht. Als sociaal en cultureel antropoloog is ze gespecialiseerd in genderstudies en Caribische studies. Wekker is bekend om haar onderzoek naar seksualiteit, ‘ras’/etniciteit en intersectioneel denken binnen het feminisme. Samen met Maayke Botman en Nancy Jouwe stelde Wekker in 2001 Caleidoscopische visies: de zwarte, migranten- en vluchtelingenvrouwenbeweging in Nederland samen, dat intersectioneel denken in de Nederlandstalige context introduceerde. In haar recentste boek Witte Onschuld: Paradoxen van kolonialisme en ras (2016/2017) ontleedt Wekker koloniale denkpatronen en racisme in Nederland. Lees hier het gesprek dat Greetje Bijl met haar had.

Het helen en herstellen van koloniale geschiedenissen

Esther Captain is als senior onderzoeker werkzaam bij het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) in Leiden. Zij was als projectleider en onderzoeker betrokken bij het onderzoek ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’ dat werd uitgevoerd door het KITLV samen met het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust en Genocidestudies en het Nederlands Instituut voor Militaire Historie. In februari 2022 werd het slotwerk Over de grens. Nederlands extreem geweld in de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, 1945-1949 gepresenteerd. Samen met Onno Sinke schreef Captain het boek, Het geluid van geweld. Bersiap en de dynamiek van geweld tijdens de eerste fase van de Indonesische revolutie, 1945-1946 dat in juni 2022 uitkwam. Greetje Bijl sprak met haar voor Genderview.

“Ja! Jouw geschiedenis is belangrijk!”

Zonder lgbtq-archieven geen queer geschiedenis. Het zijn onmisbare bewaarplaatsen en kenniscentra voor het onderzoek naar een deel van ons verleden dat lange tijd als taboe beschouwd werd. Nederland en België kent twee gespecialiseerde archieven die zich al decennialang bezighouden met het verzamelen, bewaren en ontsluiten van historische bronnen over de geschiedenis en leefwereld van de lgbtq-gemeenschap. In Nederland is dat IHLIHA LGBTI Heritage en in België Fonds Suzan Daniel. Lonneke van den Hoonaard (IHLIA) en Bart Hellinck (Fonds Suzan Daniel) gaan met elkaar in gesprek over moeilijkheden én mogelijkheden voor het lgbtq-archiefwezen. Een dialoog over neutraliteit en maatschappelijke tendensen, privacy en digitalisering. Met een aanstekelijk enthousiasme over de parels binnen hun collecties en hun constante missie om het queer verleden te ontsluiten.

/ Jonas Roelens /

Gelijke rechten garanderen geen gelijke kansen

Anneke Ribberink was universitair docent politieke en gendergeschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Sinds 2015 is zij daar gastonderzoekster. Zij promoveerde in 1998 op een proefschrift over de beginfase van de Nederlandse Tweede Feministische Golf. Momenteel werkt ze aan een boek over vijf vrouwelijke politieke leiders in West- en Noord-Europa vanaf begin twintigste eeuw tot heden. Voor Genderview ging Greetje Bijl met haar in gesprek.