Nieuw licht op Elise van Calcar

100 jaar geleden publiceerde J.H. Sikemeier een lijvige biografie over Elise van Calcar, nog steeds een belangrijke bron voor onderzoek naar haar. En nu stelt Annette Faber zich in Elise van Calcar (1822-1904), gedreven en begeesterd tot doel een alternatief te bieden voor Sikemeiers hagiografie. Achter Fabers hoofdvraag: “Op welke manieren heeft Elise van Calcar (1822-1904) in haar leven en werk een betekenisvolle plaats verworven op het terrein van letterkunde, onderwijs, feminisme en spiritualisme in Nederland?” [27] gaat een veelbelovend plan schuil. Faber wil Elise’s uiteenlopende rollen “in verschillende maatschappelijke velden bestuderen, om ze daarna, overkoepelend, samen te brengen en inzicht te genereren in de wisselwerking daartussen.” [29]

Lees meer: Recensie | Annette Faber - Elise van Calcar (1822-1904)

Met dit boek wil de auteur laten zien hoe het vrouwen is vergaan, die in 1956 met de ingenieursstudie in Delft begonnen. In dat jaar werd dit beroepsperspectief nog als masculien gezien. En volgens een presentatie op de internationale dag van vrouwen en meisjes in 2019 (1) blijkt dit imago nog steeds te bestaan. In recentere studies naar vrouwen in technische beroepen wordt vaak benadrukt dat intrinsiek lagere niveaus van zelfvertrouwen, motivatie en ambitie bij vrouwen ervoor zorgen dat ze uitdagende carrières en traditioneel mannelijke beroepen uit de weg gaan (2). Vrouwen zouden minder bereid zijn om 'the extra mile' te lopen of 'de offers te brengen' (3). Maar het tegendeel blijkt waar. Gender gebonden normen in de wetenschappelijke techniek werpen voor vrouwen barrières op bij het opbouwen van hun loopbaanvertrouwen (4).

Lees meer: Recensie | Marian Geense - Acht vrouwen in een mannenwereld

Muziek als wapen in de emancipatiestrijd

Niet eerder verscheen er een boek dat de rol van populaire muziekcultuur in Nederland en België belichtte in relatie tot de LHBTI emancipatiestrijd. In De Lage Landen uit de kast: Pink power en popmuziek (2022) geeft Philip Moens – zelf onderdeel van deze geschiedenis als drummer – voor het eerst een uitgebreid overzicht van de LHBTI muziekcultuur en emancipatiestrijd in het Nederlandse taalgebied. Directe aanleiding hiervoor was het verschijnen van David Bowie Made Me Gay: 100 Years of LGBT Music (2019) van de Britse journalist Darryl W. Bullock. Moens wist zeker dat ook in de Lage Landen populaire muziekcultuur een rol moet hebben gespeeld in de emancipatiestrijd van de ‘niet-heterogemeenschap.’

Lees meer: Recensie | Filip Moens - De Lage Landen uit de kast

Meer dan een inclusief pornoboek

Afgelopen zomer verscheen bij Blossom Books de seksbundel Damn Horny (2021) van Marie Lotte Hagen en Nydia van Voorthuizen. Het schrijversduo heeft dan al veel boeken op zijn naam en verkreeg bekendheid met het boekje getiteld Damn, Honey (2018), een oproep voor vrouwen om zich vrij te voelen in hun doen en laten, en de gelijknamige podcast. Naar aanleiding van reacties van lezers en luisteraars die aangaven te verlangen naar meer diversiteit in porno en een perspectief anders dan dat van de cis-heteroman, ontstond het idee voor een queer pornoboek waarin wordt afgerekend met het fetisjeren van dikke mensen, transpersonen en lesbische seks. Hagen en Van Voorthuizen nodigden allerhande mensen uit om een verhaal te schrijven.

Lees meer: Recensie | Marie Lotte Hagen en Nydia van Voorthuizen - Damn Horny

Mary: Monsterlijke machtsstructuren

Voor haar nieuwe roman dook Anne Eekhout in het leven van niemand minder dan de beroemde Mary Shelley. Opgegroeid in het Victoriaanse Londen als dochter van de vrijgevochten John Gotwin en Mary Wollstonecraft, was ze de schrijfster van de eerste gothic novel: Frankenstein. Haar veelbewogen leven is beroemd geworden, evenals de ontstaansgeschiedenis van Frankenstein. De genesis van het monster ligt aan het meer in Genève, waar dichter George Byron op een stormachtige nacht aan zijn entourage van romantische zielen (bestaande uit de dichters Percy Shelley, Mary Shelley, hun stiefzusje Claire Clairmont en de arts John Polidori) voorstelde om een verhalenwedstrijd te houden; degene die het meest beangstigende spookverhaal schreef, zou winnen.

Lees meer: Recensie | Anne Eekhout - Mary